چرخ سانتریفیوژها در بورس میچرخد/ نگاهی به آثار و فواید ورود صنعت هستهای به بورس در گفتوگو با کارشناسان
تاریخ انتشار: ۲۸ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۰۹۷۱۱
به گزارش قدس آنلاین، دولت گام نخست را برای این کار با سهیم کردن مردم در اقتصاد هستهای از طریق بورس برداشته است. ایران جزو کشورهای دارای صنعت هستهای در جهان است. صنعتی که یکی از صنایع نوین و البته پیچیده است و کمتر از یکچهارم کشورهای جهان از آن بهره میبرند.
این روزها این فناوری از آزمایشگاهها خارج و در کشاورزی و دیگر صنایع کشور به کارگیری شده است و دولت تصمیم دارد مردم را نیز در منافع حاصل از تجاری شدن این محصولات شریک کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آن طور که رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام کرده همه زیر فصلهای صنعت هستهای دارای بازدهی و ارزش افزوده است و این سازمان قصد دارد در افق ۲۰ ساله، ۸۰ میلیارد دلار برای توسعه این صنعت سرمایهگذاری کند و در این خصوص شرکتهای زیرمجموعه خود را وارد بورس کرده است. رئیس سازمان انرژی اتمی معتقد است در این حوزه سیاست «درهای باز» را در پیش گرفتهاند تا مردم حس نزدیکی بیشتری نسبت به برنامه هستهای داشته باشند.
برای بررسی بیشتر ابعاد این صنعت ملی که اکنون به مشارکت مردم گره خورده است، با میلاد یزدانپور، کارشناس و تحلیلگر بازارهای مالی و ابوالفضل ظهرهوند، کارشناس مسائل هستهای گفتوگو کردیم که در زیر میخوانید.
بازگشت اعتماد مردم پیش از عرضه سهام صنعت هستهای
میلاد یزدانپور، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با قدس میگوید: دولت در تلاش است از ظرفیت بازار سرمایه برای تأمین مالی بخشهای مالی اقتصاد استفاده کند. فروش اوراق سلف نفتی در بورس که چندی پیش انجام شد نیز در این راستا بود. اما چند نکته در این زمینه وجود دارد که باید به آن توجه شود.
وی با یادآوری اینکه در سال ۹۹ مردم با اعتماد و تضمین دولت اقدام به خرید عرضه اولیههای بیشمار در بازار سرمایه کردند، میگوید: با ریزش سهمگین بورس در آن سال، مردم اعتمادشان را به سرمایهگذاری در بورس از دست دادهاند و این روزها با کوچکترین سیگنالی به خاطر ترس از دست دادن سرمایه، صفهای فروش طویلی را ایجاد میکنند تا دارایی خود را از بازار بیرون بکشند.
یزدانپور با بیان اینکه بورس پس از تجربه تلخ سهامداران خُرد در این واقعه، همچنان نتوانسته ورود پول حقیقی قابل توجه و مداومی را تجربه کند، میافزاید: در چنین شرایطی مردم زیاد دنبال اطلاع از طرحهای دولت نیستند و بیشک تا زمانی که از سهامداران خرد حمایت نشود و جلب اعتماد صورت نگیرد، این طرح ها قادر به جذب سرمایه حقیقیها نخواهد شد.
این تحلیلگر بازارهای مالی با اشاره به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی مبنی بر اینکه همه زیرفصلهای صنعت هستهای دارای بازدهی و ارزش افزوده است، میگوید: این سازمان قصد دارد در چشماندازی۲۰ساله، ۸۰ میلیارد دلار برای توسعه این صنعت سرمایهگذاری کند. این سازمان برای ایجاد برخی پروژهها نیز روی تأمین مالی بازار سرمایه حساب کرده است.
به گفته وی، اقدام دولت برای عرضه طرحهای جذاب مثل شرکتهای مرتبط با صنعت هستهای در بازار سرمایه به مثابه فروش کالا در پاساژ لوکسی است که با دیوارهای بیاعتمادی احاطه شده و مردم به آن مراجعه نمیکنند.
فروش اوراق در گرو افزایش ارزش معاملات به ۱۰ همت
وی با اشاره به نقش حقوقیها در دامن زدن به بیاعتمادی مردم و افت ارزش معاملات بورس و اینکه این اقدامها سبب فروشنده شدن بیشتر سهامداران شده است، تأکید میکند: بازار بورس از اواسط اردیبهشت تا کنون ۲۳درصد اصلاح کرده و در همین زمان میانگین پرتفوها بین ۳۰ تا ۳۵ درصد آب رفته است. این در حالی است که عرضه سهام در بازار وقتی جواب میدهد که دستکم ارزش معاملات روزانه ما در بازار سرمایه، ۱۰ هزار میلیارد تومان باشد و سه روز ادامه پیدا کند که به معنای این است خریدار در بازار وجود دارد. در چنین شرایطی که هر روز یک سوزن به سهامدار میزنیم و همه را فروشنده کردهایم، چطور میتوانیم محصولی را عرضه کنیم و توقع داشته باشیم از ما خرید کنند. پس دولت ابتدا باید سمت تقاضا را بالا بیاورد، سپس سراغ فروش سهام شرکتها در بازار برود.
در ضمن برای ترغیب مردم به خرید، به آنها تضمین بدهد که این سهام سودآور است.
نظارت بالا؛ سبب کم شدن بازیکنان پشتپرده در صنایع بورسی
ابوالفضل ظهرهوند، عضو سابق تیم مذاکرهکننده هستهای و معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی در گفتوگو با قدس ورود صنایع زیرمجموعه سازمان انرژی هستهای به بازار بورس را ابتکاری میداند که سبب استفاده از ظرفیتهای هستهای در حوزههای علمی، کشاورزی، پزشکی و... میشود. در کشور حدود ۱۰۰ نوع دارو با فناوری هستهای ساخته میشوند که در گذشته از خارج وارد میشد، اما اکنون نه تنها این داروها به واسطه صنعت پیشرفته هستهای در داخل تولید، بلکه صادر هم میشوند.
ظهرهوند میگوید: آورده داروهایی که از این طریق تولید میشود بسیار بالاست و معادل چند ده بشکه نفت است. این کارشناس مسائل هستهای با اشاره به فواید صنعت هستهای از تولید دارو و تأمین برق تا کشاورزی و صنایع غذایی، محصولات تولیدی این حوزه را سودآور و سهام آن را ارزنده توصیف کرده و میگوید: بورس کشور در سالهای اخیر به دلایل مختلف منافع سهامداران را به خطر انداخته است، اما باید تأکید کنم سهام شرکتهای زیرمجموعه صنعت هستهای در قیاس با سهام بخشهای دیگر از نظم و نسق بیشتری برخوردار است و هر روز با تقاضای مضاعف مواجه است.
این کارشناس بینالملل با تأکید بر اینکه در صنعت هستهای به دلیل نظارت و اشراف بالا بر این بخش از سوی دولت، بازیکنان پشت پرده کمتری دارد، میافزاید: این شرکتها ضمن شفافیت زیاد، حسابرسی بهتری نیز دارند، پس در واقع بازارسازان کمتر میتوانند در این حوزه نقشآفرینی داشته باشند و این میتواند نگرانی مردم را از این بابت برطرف کند.
سودآوری و سرعت بازگشت سرمایه بالا در صنایع هستهای
ظهرهوند با بیان اینکه سهام صنایع هستهای نسبت به سایر سهامها دورنمای خوبی داشته و سرعت بازگشت سرمایه خیلی بالایی دارد، توضیح میدهد: با توجه به اینکه جزو ۱۰ کشوری هستیم که این چرخه را کامل در اختیار داریم و تقاضا هم برای آن زیاد است، فکر میکنم عرضه سهام صنعت هستهای در بورس هم میتواند بخشی از سرمایههای خرد سرگردان کشور را جمع کند، هم به این صنعت نقدینگی مورد نیاز برای توسعه بیشتر را تزریق کند و در عین حال
تار و پود این صنعت را به زندگی مردم گره بزند و به هرچه مردمیتر شدن آن کمک کند.
وی معتقد است اگر این سهام را بر پایه ریال پایه طلا بگذارند استقبال بسیار زیادی از آن خواهد شد و دولت منابع خوبی را میتواند از آن کسب کند و دارنده سهام هم نیز می تواند به داشته سهامش امیدوار باشد.
وی بر ضرورت تجدیدنظر در سیاستهای پولی و مالی و اداره بازار پول تأکید کرده و میگوید: اگر برنامه ریال پایه طلا اجرایی شود، خود این شاخصی میشود که در سایر بخشهای بورس هم این کار باب شود، در این صورت هرگز بورس ایران سقوط نمیکند و به بورس بینالمللی تبدیل میشود. در این صورت کشور میتواند بدرخشد و تحریم هم روی آن اثری نداشته باشد، ولی الیگارشیهای مالی و بانکدارها کشور را متوقف کردهاند و نمیگذارند وابستگی کشور به دلار از بین برود. این افراد چه در ریزش دلار و چه در صعود آن سود میکنند، ولی بدنه عموم مردم بیشک بازنده هستند.
زهرا طوسیمنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: صنعت هسته ای سازمان انرژی بازار سرمایه ظهره وند گفت وگو شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۰۹۷۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سابقه چندساله رشد تولید با مشارکت مردم در صنعت نفت
صنعت نفت سالهاست که بهدلیل تحریمهای آمریکا از سرمایههای مردمی موجود در بانکهای کشور برای توسعه پروژههای خود بهره میگیرد و این موضوع در وزارت نفت دولت سیزدهم بهشکل فزایندهای افزایش داشته است.
به گزارش شانا، نگاهی گذرا به نامگذاری سالهای اخیر نشان میدهد اقتصاد و بهتبع آن رشد اقتصادی، تولید ملی، افزایش درآمد کشور و بهبود رفاه و معیشت مردم، در دیدگاه مقام معظم رهبری جایگاه بسیار مهمی دارد. اما نامگذاری سال ۱۴۰۳ به نام «رشد تولید با مشارکت مردم»، تفاوتی عمده با سالهای گذشته دارد و آن قید «مشارکت مردم» است. وزارت نفت دولت سیزدهم این قید را از همان روزهای نخست کاری سرلوحه خود قرار داده و تاکنون با مشارکت بانکها و هلدینگهای بزرگ کشور، در صنعت نفت دستاوردهای خیرهکنندهای داشته است.
این وزارتخانه در حالی کار خود را آغاز کرد که صنعت نفت زیر شدیدترین فشارهای تاریخ این صنعت قرار داشت و سوءمدیریت دولت پیشین این وزارتخانه را به لبه پرتگاه کشانده بود. شاید بارزترین فشار کاری روزهای نخست آغازبهکار این دولت، وجود بیش از ۸۰ میلیون بشکه میعانات گازی ذخیرهشده روی آبهای خلیج فارس بود، اما با وجود همه این فشارها، گروه کاری جدید در وزارت نفت هیچگاه ناامید نشد و با نگاه رو به داخل و بدون آنکه منتظر خارجیها بماند، این صنعت را بهسمت قلههای پیشرفت هدایت کرد.
برخی کارشناسان در زمان آغازبهکار دولت سیزدهم میگفتند ایران برای افزایش ظرفیت تولید و تکمیل طرحهای نیمهکاره خود در صنعت نفت حداقل به ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد و این سرمایهگذاری باید از خارج تأمین شود. برخی حتی پا را فراتر گذاشته و گفتند با کاهش صادرات و درآمدهای نفتی به زیر ۲۰۰ هزار بشکه و نبود سرمایهگذاری خارجی، سقوط وزارت نفت را تمامشده بدانید.
تیم مدیریتی جدید وزارت نفت از همان روزهای نخست کاری پشت میز ننشست و با بهرهگیری از دیپلماسی انرژی توانست مشتریان تازه ای برای نفت خام پیدا کند و صادرات را به همان اندازه پیش از تحریمها و فراتر از آن برساند. مرحله بعدی، تأمین سرمایه برای صدها طرح کلیدی نیمهکاره صنعت نفت بود: طرحهایی همچون پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی یا فاز دوم پالایشگاه نفت آبادان. این طرحها در حالی نیمهکاره رها شده بودند که کشور با ناترازی در زمینه گاز و بنزین روبهرو بود.
مردان صنعت نفت منتظر خارجیها نماندهاند
پیشرفت پروژهها نیاز به سرمایه داشت و در شرایط تحریم، سرمایهگذار خارجی کمتر به ایران میآمد، با این شرایط چه باید میکردند؟ باید مانند دولت گذشته دست روی دست میگذاشتند و منتظر امضای برجام و خارجیها میماندند؟ پاسخ سکاندار صنعت نفت در دولت سیزدهم به این پرسش قطعاً خیر بود؛ زیرا راهحلی کلیدی برای تأمین مالی پروژههای زیربنایی در صنعت نفت و گاز پیدا کرده بود، راهحلی که از مسیر مشارکت مردم میگذشت...! در دولتهای پیشین برای تأمین مالی پروژههای زیربنایی در صنعت از راههای مختلف همچون اوراق گواهی سپرده نفت خام، سرمایههای مردمی را بهسمت صنعت نفت کشاندند، اما درعمل کاری از پیش نبردند.
وزارت نفت دولت سیزدهم توانست با فراهمکردن سازوکاری مشخص برای سرمایهگذاری بانکها و هلدینگهای بزرگ کشور در صنعت نفت، امکان مشارکت بیشتر مردم در اقتصاد را فراهم کند که این کار توانست به افزایش رشد و توسعه اقتصادی منجر شود. این موضوع بهویژه در کشورهای در حال توسعه، جایی که صنعت نفت و گاز میتواند نقش کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی ایفا کند، اهمیت دارد.
هدایت نقدینگی بانکها و هلدینگها که پول مردم عادی را در اختیار دارند، امکان توسعه مشارکت مردم در تأمین مالی صنعت نفت را افزایش داد. دولت سیزدهم با اجازهدادن به بانکها و هلدینگها برای سرمایهگذاری در صنعت نفت، درحقیقت آنها را تشویق کرد نقش فعالی در مدیریت امور مالی خود داشته باشند، نه اینکه سرمایه مردم را در بازارهایی همچون مسکن، طلا و ارز بخوابانند و موجب تورم بیشتر در جامعه شوند.
هماکنون این تصمیم آگاهانه موجب شده است بدون اینکه نقدینگی مردم در سمت تقاضای غیرمولد قرار گیرد و موجب تلاطم قیمتی شود، امکان هدایت سرمایه مردم بهسمت بخش مولد اقتصاد، همچنین حفظ سرمایه مردم در برابر کاهش قدرت خریدشان نیز فراهم شود.
فراموش نکنیم که راضیکردن بانکها و هلدینگها برای مشارکت مالی در صنعت نفت، به تسهیلگری و ایجاد امنیت در فضای این صنعت نیاز داشت که دولت سیزدهم توانست این کار را بهخوبی به سرانجام برساند. براساس آمار موجود، ظرفیت جذب سرمایههای کشور در بانکها سالانه تا رقم ۳ هزار همت نیز برآورد میشود که معادل تقریباً ۶۰۰ میلیارد دلار است و اگر یکسوم این مقدار هم جذب بخشهای مختلف صنعت نفت شود، به رشد تولید در سالهای آینده منجر خواهد شد. در ادامه این گزارش به بعضی از مهمترین مشارکتهای مردمی بهنمایندگی بانکها در صنعت نفت اشاره میشود.
مشارکت بانکهای ایرانی در بزرگترین قرارداد نفتی تاریخ ایران
یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ صنعت نفت کشور چندی پیش با مشارکت ۱۳ میلیارد دلاری بانکها و هلدینگها و شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری داخلی انجام شد و آن قرارداد توسعه میدان مشترک آزادگان، آذر ۲، میدان نفتی سومار، دلاوران و مسجدسلیمان بود. با راهاندازی این پروژهها، ۶۶ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد میشود. بانک ملی ایران سهم ۱۱.۵ میلیارد دلاری از کل میزان مشارکت شبکه بانکی در پروژههای توسعه میدان مشترک آزادگان، آذر ۲، میدان نفتی سومار، دلاوران و مسجدسلیمان را به خود اختصاص داده است.
ساخت پالایشگاه هویزه خلیج فارس با مشارکت مردمی
پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس در حالی ازسوی رئیسجمهوری کشور در اواخر سال ۱۴۰۱ راهاندازی شد که بانک تجارت نقش مهمی در تأمین مالی این پروژه یک میلیارد و ۳۳۸ میلیون دلاری داشت. در این پروژه مهم زیستمحیطی که با هدف جمعآوری گازهای همراه نفت در منطقه غرب کارون اجرا شده، ۵۰ هزار میلیارد ریال تأمین مالی از سوی بانک تجارت انجام شده است.
مشارکت بانکها در نوسازی ۵۰۰ دستگاه نفتکش جادهپیما
حملونقل میتواند در رشد نرخ تولید ناخالص داخلی اثر مثبتی داشته باشد و دولت بر رونقدهی هرچه بیشتر به این حوزه نیز تأکید دارد؛ زیرا در قالب مذاکرات با کشورها، بهویژه کشورهای همسایه، این موضوع محور و کانون مذاکرات طرفین قرار دارد. بنا بر اطلاعات موجود، اکنون ۳۷ هزار کامیون با عمر بیش از ۴۰ سال در کشور تردد میکنند و کامیونهای با عمر بیش از ۵۰ سال نیز فراتر از ۲ هزار دستگاه است.
برای عبور از حملونقل فرسوده و نوسازی آن گامهای مثبتی در دولت سیزدهم برداشته شده است و مصداق این موضوع، تفاهمنامه سهجانبه درباره نوسازی و تقویت ناوگان حملونقل فرآوردههای نفتی کشور میان شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، شرکتهای خودروساز و بانک ملت، با تحویل ٥٠٠ دستگاه کامیون کشنده سوخترسان اجرایی شد. اهمیت نوسازی ناوگان حملونقل جادهای بهویژه در حمل فرآوردههای نفتی که نقش بسزایی در تأمین انرژی بخشهای مختلف ازجمله حملونقل، نیروگاهها و صنایع دارند، دستمایهای شد تا به ضرورت این موضوع از زوایای مختلف پرداخته شود.
طرح احداث مخازن ذخیرهسازی فرآورده در هرمزگان با مشارکت مردمی
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، همسو با اهداف راهبردی کشور در ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی ازجمله بنزین و گازوییل، در قالب امضای تفاهمنامهای با بانک ملی ایران، طرح ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی در مجاورت پالایشگاه بندرعباس، مزین به نام پرآوازه شهید نادر مهدوی را با حضور جواد اوجی، وزیر نفت، کلید زد.
تفاهمنامه مالی این طرح با حضور جواد اوجی، وزیر نفت، بین جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، و محمدرضا فرزین، مدیرعامل وقت بانک ملی ایران، امضا شد. حجم کلی پروژه با احداث ۱۸ مخزن به ظرفیت ۶۰۰ میلیون لیتر، شامل هشت مخزن ۴۰ میلیون لیتری سقف شناور بنزین (موتور) جمعاً به ظرفیت ۳۲۰ میلیون لیتر، دو مخزن ۲۰ میلیون لیتری سقف شناور بنزین (موتور) جمعاً به ظرفیت ۴۰ میلیون لیتر، چهار مخزن ۴۰ میلیون لیتری سقف ثابت نفت گاز (گازوییل) جمعاً به ظرفیت ۱۶۰ میلیون لیتر و چهار مخزن ۲۰ میلیون لیتری سقف ثابت نفت گاز (گازوئیل) جمعاً به ظرفیت ۸۰ میلیون لیتر است.
احداث خط لوله فرآوردههای نفتی پارس با مشارکت مردمی
تفاهمنامه تأمین منابع مالی احداث خط لوله مهرآران - فسا - شیراز (پارس) نیز در روزهای پایانی سال ۱۴۰۰ امضا شد. خط لوله جدید و راهبردی پارس به طول ۴۰۰ کیلومتر و با قطر ۱۴ اینچ، روزانه ۱۲ میلیون لیتر انواع فرآورده نفتی را از مهرآران به شیراز منتقل خواهد کرد. این خط لوله در مسیر شهرستانهای مهرآران و فسا ساخته میشود و سپس به شیراز میرسد. در طول مسیر این خط لوله دو تلمبهخانه، یک پایانه و یک انبار نفت جدید به ظرفیت ۸۰ میلیون لیتر در فسا ساخته خواهد شد.
در قالب این پروژه که منابع مالی آن از طریق اعتبارات بانکی (بانک تجارت) و منابع داخلی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی تأمین خواهد شد، خط لوله جدید پارس در مسیر شهرهای مهرآران، فسا و شیراز با هدف تأمین کسری و توزیع بهینه سوخت مورد نیاز استان فارس احداث میشود. استفاده از خط لوله بهعنوان جایگزین حملونقل جادهای و افزایش سهم انتقال فرآورده از طریق خط لوله و کاهش تردد جادهای، از دیگر مزایای احداث این خط لوله جدید است.
ساخت پتروپالایشگاه شهید سردار سلیمانی با مشارکت مردمی
ساخت پتروپالایشگاه شهید سردار قاسم سلیمانی با بودجه ۱۰ میلیارد دلاری در بودجه سال گذشته تصویب شد. در این پتروپالایشگاه، کنسرسیومی از پنج شرکت و هلدینگ کشور همچون ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، صندوق توسعه ملی، صندوق سرمایهگذاری صنعت نفت، هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی و سهامداران مردمی مشارکت خواهند داشت. به همت وزارت نفت، هماکنون برای تسریع در کار ساخت این پتروپالایشگاه جدید، مجوز تنفس خوراک از سوی دولت صادر شده است. این موضوع از سویی کمک بسیار خوبی برای سهامداران و سرمایهگذاران این پتروپالایشگاه خواهد بود، از سوی دیگر فازبندی این طرح برای راهاندازی، میتواند مشوق خوبی برای سرمایهگذاران و بازگشت سرمایه آنها باشد.
بانکهای ایرانی هماکنون در پروژههای زیادی بهخصوص در بخش پتروشیمی سرمایهگذاری کردهاند. برای نمونه میتوان به تأمین مالی و احداث پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی»، طرح جامع شرکت پالایش نفت تبریز، احداث خط لوله انتقال فرآوردههای نفتی مهرآران - فسا - شیراز (پارس)، پتروشیمی لردگان، پالایشگاه گازی بیدبلند خلیج فارس در قالب کنسرسیوم بانکی، پتروشیمی شهید رسولی اصفهان، پروژه تولید متانول در مجتمع پتروشیمی کاوه، تولید بوتیلن در مجتمع پتروشیمی فجر، تولید متانول در مجتمع پتروشیمی زاگرس، تولید بنزین در پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس، پتروشیمی مروارید، پتروشیمی خراسان، پتروشیمی جم، پتروشیمی گچساران، پتروشیمی دهلران، میدان مشترک آزادگان، آذر ۲، میدان نفتی سومار، دلاوران، مسجدسلیمان و نوسازی ۵۰۰ دستگاه نفتکش جادهپیما اشاره کرد.
معامله برد – برد برای صنعت نفت و بانکها
وزارت نفت دولت سیزدهم، با مدیریت و تدبیر وزیر خود، از همان روزهای نخست با تدوین بستههای سرمایهگذاری جامع متناسب با اولویتهای تولید و توسعه، از ظرفیت بانکها و هلدینگهای بزرگ برای سرمایهگذاری در بالادست استفاده کرده است. اوجی در همان ماههای نخست کاری خود فعالان بازار پول و سرمایه را در نشستی مشترک گرد هم آورد و گفت: مجموعه دولت عزم خود را برای استفاده از ظرفیت مالی بانکهای داخلی بهمنظور تأمین منابع مالی موردنیاز پروژههای کلان صنعت نفت، بهویژه توسعه میدان مشترک آزادگان، جزم کرده است. براساس هماهنگیها بــا مجـموعههای اقتصادی دولت قصد داریم از توان مالی غولهای اقتصادی کشور (هلدینگها)، بانکهای داخلی و مشارکتهای مردمی برای پیشبرد طرحهای نفت و گاز کشور بهره ببریم.
وی تأکید کرد: بنده سالها تجربه توسعه و سرمایهگذاری در میدانهای نفت و گاز کشور را دارم و با تکیه بر این تجربه و با اطمینان خاطر عرض میکنم که شرکتهای اکتشاف و تولید، بانکها و پیمانکاران داخلی، در قالب یک شرکت سهامی، پروژههای نفت و گازی همچون میدان مشترک آزادگان را در مدتزمان ۲۰ ساله توسعه خواهند داد و بنده بهعنوان وزیر نفت این قول را میدهم که سود این الگو از پروژههای نفت و گاز، شیرینتر از الگوی جدید قراردادهای نفتی باشد.
صنعت نفت به ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد. اگر بخواهیم تولید نفت خام را به ۵.۷ میلیون بشکه در روز برسانیم، به حدود ۹۰ میلیارد دلار منابع مالی نیاز داریم. همچنین اگر بخواهیم ظرفیت تولید روزانه گاز را متناسب با نیاز کشور ۱.۵ برابر کنیم و به ۱.۵ میلیارد مترمکعب در روز برسانیم، باید ۷۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری کنیم. ازاینرو، در دو سال و نیم اخیر وزارت نفت معطل سرمایهگذار خارجی نمانده است و از توان و ظرفیت هلدینگهای بزرگ و کنسرسیوم بانکهای کشور برای انجام پروژههای صنعت نفت استفاده میکند.
چنانکه بیان شد، همکاری نظام بانکی با صنعت نفت، موضوعی است که طی دهههای متمادی مورد غفلت واقع شده است و این مسئله خود از عوامل توسعهنیافتگی اقتصادی کشور به شمار میآید. ایجاد و تقویت سازوکارهای حضور نظام بانکی در صنعت نفت، افزون بر پرکردن خلأ کمبود منابع مالی برای اجرای طرحهای توسعهای صنعت نفت، سبب کارآمدی و سودآوری پایدار و اقتصادی نظام بانکی کشور میشود؛ نظام بانکیای که در این سالها بهشدت بهدلیل نقشآفرینی و جایگاه آن در اقتصاد کشور و گرایش بانکها به حضور در بازار دلالی، واسطهگری و سوداگری ازجمله بازار مسکن، خودرو و ارز با انتقاد روبهروست؛ حضوری که نتیجهای جز تشدید التهابهای بازارهای یادشده نداشته است.
هدایت منابع بانکها بهسمت پیشران و لوکوموتیو اقتصاد ایران بدون تردید به ساماندهی و نقشآفرینی مثبت بانکها در نظام اقتصادی کشور و انحرافنداشتن آنها از منطق بانکی منجر میشود. این هدایت مستلزم کاهش ریسک فعالیت بهوسیله تجمیع منابع بانکها در قالب کنسرسیوم و همراهکردن پشتوانه مالی در ابتداست. بهطور طبیعی حضور سودآور و منطقی بانکها در این صنعت، زمینهای برای تقویت توانمندی بانکها بهمنظور حضور پایدار در صنعت نفت و سوآوری پایدار برای بانکها میشود. این شرایط نهتنها به تقویت نظام بانکی و رضایت سهامداران آنها منجر میشود، بلکه اقتصاد ملی بهویژه بازار سرمایه را در مسیر رشد و رونق قرار میدهد.
جواد اصغری